لوله کشی فاضلاب ساختمان
هدف از لوله کشی فاضلاب
هدف از لوله کشی فاضلاب مخصوصا در شهرها تهیه و توزیع صحیح و پاکیزه آب تصفیه شده جهت آشامیدن و مصارف بهداشتی دیگر و خارج کردن فاضلاب حاصله از محیط مسکونی می باشد.
لوله کشی فاضلاب گرچه عملی عادی و پیش پا افتاده بنظر می رسد ولی در صورتیکه طبق اصول صحیح انجام نشود علاوه بر اینکه از نظر اقتصادی ممکن است تولید ضرر و زیان نماید باعث گرفتاری ها و بیماری های مختلف نیز می گردد.
به همین دلیل باید لوله کشی فاضلاب ساختمان مطابق نقشه صحیح و عملی انجام گردد. قواعد و قوانینی جهت تهیه طرح اولیه لوله کشی و محاسبات آن در ساختمان تدوین شده است، که البته در کشورهای مختلف این قوانین با یکدیگر اختلافاتی بسته به شرایط جغرافیایی دارند ولی در نهایت همه ی این قواعد برای انجام صحیح لوله کشی فاضلاب ساختمان بکار گرفته می شوند.
نکات مهم در اجرای لوله کشی فاضلاب
-
لوله‌های افقی فاضلاب باید با شیب مناسب و یکنواخت نصب شوند. شیب بیش از حد لوله‌ها باعث افزایش سرعت جریان فاضلاب شده، در نتیجه آب فاضلاب تخلیه شده و مواد جامد و فضولات در لوله‌ها باقی می‌ماند و به مرور باعث گرفتگی لوله‌ها و نیاز به لوله بازکنی و رفع گرفتگی لوله می‌شود. شیب کم نیز باعث کاهش و حتی قطع جریان فاضلاب شده و در نتیجه لوله‌ها مسدود می‌شود. مقدار شیب لوله کشی فاضلاب باید بین ۰ تا ۵ درصد باشد.
- در لوله کشی فاضلاب ساختمان از اتصالات ۴۵ درجه باید استفاده شود.
- باید لوله‌های فاضلاب را به وسیله بست های مخصوص لوله در قسمت های درست مهار کرد.
- باید لوله را تا حد امکان مستقیم و صاف نصب کرد و آنها را از زیر ساختمان عبور نداد. در صورتی که لوله فاضلاب از زیر ساختمان عبور کرده است باید آنها را با حداقل 15 سانتیمتر بتن ساده پوشش داد و در صورتی که لوله‌ها در فاصله یک متری از پی و دیوارها قرار دارند، باید تا سطح زیر پی آنها را با بتن پوشاند.
- قبل از اتصال لوله قائم فاضلاب به لوله افقی فاضلاب، باید ابتدا دریچه بازدید فاضلاب نصب شود. همچنین در انتهای لوله‌های افقی فاضلاب نیز نصب دریچه بازدید ضروری است. محل دریچه بازدید باید در دسترس افراد باشد.
- سیفون های ساختمان حتما باید تراز باشد و شیب نداشته باشد که باعث جلوگیری از پخش شدن بوی نامطبوع در فضا شود. حتما تمامی سیفون مورد استفاده در مسیر فاضلاب باید دارای هوا کش باشند.
نکات ضروری در انتخاب جنس لوله های فاضلاب
لوله های فاضلاب ساختمان در انواع چدنی، پلی اتیلن، گالوانیزه، پلی پروپیلن، آزبست سیمانی و پلاستیکی موجود است که در اغلب ساختمان ها با توجه به شرایط خاص استفاده می شوند. هر کدام از این لوله ها دارای مزایا و معایبی هستند و بنابر ضرورت انتخاب می شوند. برای انتخاب جنس لوله این موارد در نظر گرفته می شود:
مقاوت لوله در برابر فشار داخلی آب و فشار خارجی
مقاومت در برابر خوردگی داخلی و خارجی
سهولت نصب لوله ها، نگهداری و تعمیر
موجود بودن لوازم جانبی لوله ها وقیمت آن
صدمات ناشی از نور خورشید و دمای هوا بر لوله های خارجی
تعمیر لوله کشی فاضلاب ساختمان
در صورتی که لوله کشی فاضلاب ساختمان به درستی و توسط تکنیسین ماهر انجام شود تا مدت های زیادی بدون آسیب باقی می ماند. البته ساختمان های فرسوده و قدیمی در معرض آسیب بیشتری قرار دارند که با توجه به سن ساختمان طبیعی است. لوله کشی فاضلاب ساختمان نیز یکی از قسمت هایی است که با گذشت زمان فرسوده خواهد شد.
نم و رطوبت ناشی از نشت فاضلاب، عمده مشکلی است که در ساختمان های مسکونی ایجاد می شود. این مشکل اغلب مربوط به از دست دادن حالت چسبندگی چسب های استفاده شده در اتصالات لوله هاست. البته شکستگی و یا پوسیدگی لوله ها و اتصالات نیز موجب وجود نم در کف خواهد شد که نیاز به تعویض لوله ها می باشد.
تعمیر لوله کشی فاضلاب ساختمان دشواری بیشتری از تعمیر لوله های آب ساختمان دارد و این به دلیل بزرگ بودن سایز لوله ها و ثابت بودن دو طرف کار است. یک لوله کش ماهر و تکنیسین دوره دیده ، در هنگام تعمیر و تعویض لوله ها و اتصالات، با توجه به این نکات اقدام خواهد کرد.
- پیدا کردن نقاط شکستگی و ایجاد نم در اتصالات به طور دقیق
- استفاده از اتصالات استاندارد برای اتصال لوله های تعمیر شده
- عدم خسارت به لوله های سالم جنبی در هنگام تعویض لوله آسیب دیده.
- عدم استفاده از اتصالات پوش فیت برای تعمیر و اتصالات پلیکا
- نپوشاندن روی لوله های تعویضی تا چند روز و حصول اطمینان از عدم نشتی
- دقت در جا گذاری صحیح لوله ها و اتصالات
- استفاده از چسب کاری عالی در هر دو طرف اتصال
- خشک کردن لوله ها و اتصالات قبل از چسب کاری
محل قرارگیری دهانه اتصال شبکه فاضلاب به لوازم بهداشتی:
در هنگام اجرای سیستم لوله کشی فاضلاب ساختمان، اطلاع از موقعیت دهانه های اتصال شبکه فاضلاب به تجهیزات بهداشتی ساختمان، ابعاد و اندازه وسایل بهداشتی و نحوه اتصال آنها به دهانه های شبکه فاضلاب از اهمیت خاصی برخوردار است. در موقع اجرای لوله کشی فاضلاب، بایستی ضمن توجه به ابعاد و اندازه مکان نصب وسایل بهداشتی و سرویس های مورد استفاده در آن، اطلاعات کافی نیز از وضعیت حاکم بر بازار داشته باشیم تا بتوانیم با اقدامی اصولی و مناسب، فرآیند لوله کشی سرویس های بهداشتی را به آسانی و بدون نقص انجام دهیم
- آیا اندازه توالت فرنگی و شرایط آن استاندارد است؟
در فضاهای عمومی، توالت غربی (فرنگی) باید از نوع بزرگ باشد و در کل دارای نشیمن گاه و در لولایی قابل برداشته شدن (و متناسب با لگن و از جنسی مقاوم در برابر رطوبت) باشد. توالت فرنگی باید از نوعی باشد که هر بار بعد از ریزش و تخلیه آب، همواره در داخل لگن مقداری آب آن باقی بماند
- آیا حجم و جنس فلاش تانک توالت فرنگی مناسب است؟
انواع فلاش تانک:
1- با حجم خیلی کم ۳ تا ۶ لیتری و همراه با صرفه جویی ۸۲% در مصرف آب
2- با حجم کم ۶ لیتری و همراه با صرفه جویی ۷۰%
3- با حجم متوسط ۴ لیتری و همراه با صرفه جویی ۲۵%
4- حجم بالا با مشخصه ۲۰ لیتری
- آیا اتصال آب بندی شده بین کاسه توالت فرنگی با سیفون رعایت شده است؟
لوله خروجی فاضلاب توالت فرنگی بایستی از طریق یک زانوی۸۰ *۱۰۰ میلی متری (۳ *۴ اینچی) و یا با یک فلنج با همین ابعاد به لوله فاضلاب ساختمان متصل شود. توجه شود که اتصال مذکور حتما کاملا آب بند باشد.
- آیا اجرای سیستم هواکشی فاضلاب توالت به نحو درستی صورت گرفته است؟
لوله افقی هواکش خشک باید با زاویه ۴۵ درجه نسبت به سطح افقی، از نقطه اتصال به لوله فاضلاب تا حداقل ۱۵ سانتی متر بالاتر از لبه سرریز توالت ادامه یابد. پس از آن، امتداد این لوله می تواند تغییر یافته و به لوله قائم هواکش متصل شود و یا به صورت مستقل تا هوای آزاد ادامه یابد.
- آیا از لوله فاضلاب توالت فرنگی با قطر مناسب و و عمق آب هوابندی کافی استفاده شده است؟
- آیا شاخه افقی هر لوله هواکش به سمت نقطه اتصال آن به لوله فاضلاب شیب دارد؟ در صورت عدم رعایت نکته اشاره شده، آب موجود در داخل لوله هواکش نمی تواند به آسانی به لوله فاضلاب تخلیه شود.
